NVM 10.05.007 Overijselse praam (19e eeuw)

De Overijsselse praam is een type platbodemschip dat in de 19e en vroege 20e eeuw veelvuldig werd ingezet voor het vervoer van goederen zoals turf, zand en mest over de rivieren en kanalen in Overijssel en Drenthe. Deze schepen waren essentieel voor het transport in de veengebieden, waar de waterwegen vaak ondiep en smal waren.

Kenmerken van de Overijsselse praam

• Lengte: Gemiddeld 21,1 meter

• Breedte: Ongeveer 4,55 meter

• Holte: Circa 1,90 meter

• Laadvermogen: Tussen 70 en 100 ton

• Bouw: Volledig houten constructie, oorspronkelijk zonder motor

• Tuigage: Vergelijkbaar met die van een tjalk, vaak bestaande uit een grootzeil, fok en kluiver

• Vorm: Plat vlak met rechtopstaande stevens en hoekige kimmen

• Gebruik: Vervoer van turf uit de veenstreken naar de steenfabrieken langs de rivieren

Deze schepen waren robuust en geschikt voor zowel binnenwateren als de toenmalige Zuiderzee. Sommige grotere exemplaren werden zelfs ingezet op de Noord- en Oostzee.

In de tweede helft van de 19e eeuw, toen de vaarwegen in Drenthe en Overijssel sterk werden verbeterd, ontwikkelde de Overijsselse praam zich tot een groter vaartuig. Deze grotere pramen werden doorgaans "Drentse praam" genoemd.

Met de opkomst van de steenkoolproductie in Limburg rond de Eerste Wereldoorlog nam de vraag naar turf af, wat leidde tot het verval van de turfwinning en daarmee het verdwijnen van de grote pramen.

Hoewel de traditionele houten Overijsselse pramen grotendeels verdwenen zijn, zijn er nog steeds initiatieven om dit varende erfgoed te behouden. Bijvoorbeeld, het schip 'De Zwerver', een vermoedelijk ijzeren Overijsselse praam, werd in 2011 gerestaureerd en is sindsdien te zien geweest tijdens evenementen zoals 'VreeswijkVolVaart!'.

Specificaties :