NVM 10.11.050 HrMs kruisers "Java" (1925), "Sumatra" (1926); na verbouwing (1937)

Artikelnummer: 10.11.050

Hr.Ms. Java (1925 → verbouwd 1937)

 

Achtergrond: Leidschip van de Java-klasse, ontworpen voor de verdediging van Nederlands‑Indië. Kiel gelegd in 1916, in dienst 1 mei 1925

Technisch: 155 m lang, 16 m breed, 6,22 m diepgang, met drie schroeven en 73.000 shp; topsnelheid circa 31 knopen

Bewapening (voor verbouwing): Tien 150 mm kanonnen in open enkelvuurvuren, vier 75 mm AA, plus mijnen en watervliegtuigen (Fokker IIID / C.VII-W)

Verbouwing (1937–1938):

Aanbreng van een moderne vuurleidings‑computer en Hazemeyer‑stabilisatie voor 40 mm Bofors‑geschut

Vervanging oude 75 mm AA door vier dubbele Bofors 40 mm, toevoeging van vier Browning .50 machinegeweren .

Mastwerk ingekort, verbeterde seinstations en zes zoeklichten (1,2 m spiegel)

Na afloop hernomen in januari 1938 vuurbegeleiding bij konvooien in Gibraltar en terugkeer naar Indië


 

Hr.Ms. Sumatra (1926 → modernisering circa 1934–35)

Achtergrond: Tweede schip van de klasse; kiel gelegd in 1916, vertraagd door turbinebrand, in dienst 26 mei 1926

Technisch: Zelfde afmetingen en vermogen (drie schroeven, ~82.000 shp), snelheid 30–31 knopen; actieradius ~8.000 km bij 12 kn

Bewapening: Tien 150 mm, aanvankelijk vier 75 mm AA (later vervangen), vier 12,7 mm machinegeweren, mijnen, en twee watervliegtuigen

Modernisering (1934–35):

Vervanging van 75 mm AA door zes Bofors 40 mm, installatie van derricks voor vliegtuigen

Verdere revisies in Surabaya en later aanpassingen in Engeland en de VS.

Dienst vóór WO II: Convoy‑escort tijdens Spaanse Burgeroorlog, beschermingsacties in Shanghai en vlootbezoeken in Azië .

WO II-verloop: Vlucht naar de UK in 1940, transport van prinses Juliana, daarna gebruikt voor verdediging en opleiding. In 1944 ingezet als kunstmatig golfbreker bij D-Day en uiteindelijk vernietigd (4/1944) .


 

Vergelijking & betekenis van verbouwing

Kenmerk Java (na 1937) Sumatra (na 1935)
AA-Wapens 4× dubbel 40 mm Bofors + 4× .50 cal MG 6× 40 mm Bofors
Vuurleiding Hazemeyer-systeem + rekentafel Moderne installatie, niet exact Hazemeyer
Detectie/verlichting 6× 1,2 m zoeklichten, groter seinstation Beperkte info, wel nieuwe derricks
Rol na verbouwing Convoy‑escort, coloniale patrouilles Zelfde, later gevechts-ontoereikend na 1940

De modernisaties waren cruciaal om deze verouderde schepen een moderne AA-capaciteit te geven en het blad te keren van open vuurplaatsen naar gesloten vuurleiding en betere sensorische uitrusting. Toch bleven ze kwetsbaar voor onderzeeërs en luchtaanvallen, en deden hun verouderde ontwerp de rest.

 


Specificaties :

Tekeningnummer

10.11.050

Auteur

J.TH.M. Buter

Omschrijving

HrMs kruisers "Java" (1925), "Sumatra" (1926); na verbouwing (1937)

Kwaliteit

spanten; zijaanzicht; dekplan; enkele details opbouw

Schaal

1 : 500

Aantal bladen A00

0

Aantal bladen A0

0

Aantal bladen A1

0

Aantal bladen A2

0

Aantal bladen A3

1

Aantal bladen A4

0

Totaal aantal bladen tekening

1

Aantal bladen A4 tekst

0

Gewicht in gram

35

Bijzonderheden

l.o.a. 31 cm

dM 1974/7, 1999/8,10

Kopie artikel: 12.11.050 (6 blz) (=12.11.049)

Opmerkingen

 
0 sterren op basis van 0 beoordelingen