NVM 10.05.011 Groninger tjalk (19e eeuw)

De Groninger tjalk is een robuust type platbodemschip dat zijn oorsprong vindt in de provincie Groningen, Nederland. Dit scheepstype werd voornamelijk gebruikt voor binnenvaart en kustvaart in de 19e en vroege 20e eeuw.

Kenmerken van de Groninger tjalk

• Lengte/breedte-verhouding: In verhouding tot de breedte is de Groninger tjalk bijzonder lang en plat, met een uiterst geringe diepgang. Deze vorm was ideaal voor de ondiepe en smalle vaarwegen in de veenkoloniale gebieden van Groningen.

• Romp: De schepen hebben een vlakke, brede bodem met ronde kimmen (de overgang van de bodem naar de zijkanten), rechte vlakke zijden en flauw gebogen fraaie ronde stevens.

• Bouwmateriaal: Oorspronkelijk werden deze schepen voornamelijk uit hout gebouwd. Vanaf het einde van de 19e eeuw werden ook ijzeren exemplaren gebouwd, zoals de 'Sterre' uit 1887, een van de oudste ijzeren Groninger tjalken.

• Tuigage: De Groninger tjalk is doorgaans uitgerust met gaffelgetuigde zeilen, wat typisch is voor platbodems.

• Gebruik: Deze schepen werden ingezet voor het vervoer van goederen zoals turf, zand en mest over de binnenwateren van Nederland. Ze waren ontworpen om veel te kunnen dragen en bijna overal te kunnen komen.

Restauratie en behoud

Er zijn nog steeds enkele Groninger tjalken in gebruik, vaak als varend erfgoed of woonschip.

Bijvoorbeeld:

• De Dankbaarheid: Gebouwd in 1888, deze tjalk was een van de snellere schepen in de schelpenvaart vanwege zijn ontwerp. Het schip heeft een geklonken ijzeren romp en wordt nog steeds onderhouden voor dagtochten op de Waddenzee en het IJsselmeer.

• Alida Geziena: Gebouwd in 1888, oorspronkelijk een zeeschip, later omgebouwd tot binnenvaartschip. Het schip is sinds 1973 in privébezit en wordt nog steeds onderhouden.

Specificaties :