| Artikelnummer: | 10.05.025 |
Een Shanghai sampan is een type traditionele Chinese boot die in en rond Shanghai veel werd gebruikt, vooral in de 19e en 20e eeuw. Het woord sampan komt van het Kantonees (三板, letterlijk "drie planken") en verwijst naar een klein, eenvoudig houten vaartuig dat wordt gebruikt op rivieren, kanalen en kustwateren in Oost- en Zuidoost-Azië. De Shanghai-variant had enkele specifieke kenmerken die het aanpaste aan de stedelijke en commerciële context van deze havenstad.
Bouw:
Houten, vlakke romp (platbodem).
Meestal 5 tot 9 meter lang.
Gebouwd voor stabiliteit op rivieren en beschutte baaien zoals de Huangpu Jiang (rivier van Shanghai).
Voortstuwing:
Traditioneel met roeispanen of een enkelbladige peddel aan de achterkant (de “yuloh” of Chinese roeiriem).
Sommige hadden een klein zeiltje of werden in de 20e eeuw uitgerust met een kleine buitenboordmotor.
Overkapping:
Een typisch kenmerk was een halfronde bamboe of houten overkapping over het midden van de boot, die bescherming bood tegen zon en regen.
Deze overkapping maakte het mogelijk om op de boot te wonen, wat veelvoorkomend was onder armere vissers- en bootbewonersfamilies.
Gebruik:
Passagiersvervoer binnen de stad (soort watertaxi).
Goederenvervoer van en naar markten of grotere schepen.
Woonruimte voor arme families – sommige leefden hun hele leven aan boord.
Vissersboten in de rivieren en kustwateren van de Yangtze-delta.
In het koloniale Shanghai (vanaf de late 19e eeuw tot het midden van de 20e eeuw), wemelde het van de sampans in de haven en langs de rivieroevers. Ze waren onmisbaar voor de stedelijke logistiek.
De boten werden bestuurd door vaak arme Chinezen die de rivieren kenden als hun broekzak. Vrouwen bestuurden ook regelmatig sampans – vooral binnen families.
Veel buitenlandse reizigers en fotografen in de 19e eeuw legden het drukke leven op de rivieren van Shanghai vast, waarbij de sampan een iconisch element was.
Met de modernisering van Shanghai, het verdwijnen van traditionele havenactiviteiten, en de komst van gemotoriseerd verkeer, zijn sampans vrijwel verdwenen uit het dagelijks stadsbeeld. Toch blijven ze een belangrijk symbool van het oude, maritieme leven in Chinese havensteden.
In sommige delen van Zuidoost-Azië zijn sampans nog te zien, vaak als toeristische attractie of voor kleinschalige visserij.
Specificaties :
|
Tekeningnummer |
10.05.025 |
|
Auteur |
W. Asbach |
|
Omschrijving |
Shanghai Sampan (rond 1927) |
|
Kwaliteit |
algemeen plan; sp/lijnen; doorsnedes; tuigplan; details; beschrijving |
|
Schaal |
1 : 16 |
|
Aantal bladen A00 |
0 |
|
Aantal bladen A0 |
1 |
|
Aantal bladen A1 |
0 |
|
Aantal bladen A2 |
0 |
|
Aantal bladen A3 |
0 |
|
Aantal bladen A4 |
1 |
|
Totaal aantal bladen tekening |
2 |
|
Aantal bladen A4 tekst |
5 |
|
Gewicht in gram |
125 |
|
Bijzonderheden |
Een vrijwel overal in China gebruikt werkscheepje. |